DE BEKLAGCOMMISSIE UIT DE COMMISSIE VAN TOEZICHT BIJ P.I. […]
De alleensprekende beklagrechter heeft kennisgenomen van het bij het secretariaat ingekomen klaagschrift van:
[…], verder te noemen klager en thans verblijvende in de PI […].
Het klaagschrift is ertegen gericht dat het sinds 1 maart 2017 niet langer is toegestaan om binnen de PI […] twee televisies op een meerpersoonscel (MPC) te hebben.
De directeur heeft schriftelijk gereageerd. Klager heeft van deze reactie kennis kunnen nemen. De klacht is behandeld op een beklagzitting in aanwezigheid van klager, zijn raadsvrouwe mr. […], plaatsvervangend vestigingsdirecteur […] en juridisch medewerkster mw. […]. Vanuit de commissie van toezicht bij de PI […] was bij de zitting eveneens aanwezig mw. mr. […]. Na afloop hebben zowel de directie als klager en zijn raadsvrouw nog tweemaal schriftelijk gereageerd.
In het kader van de behandeling van deze klacht heeft de beklagrechter kennisgenomen van de volgende informatie:
- klaagschrift, gedateerd 2 maart 2017 en ingekomen bij het secretariaat op 7 maart 2017;
- verweerschrift van de directeur, gedateerd 27 maart 2017;
- het verhandelde ter zitting van 10 mei 2017, hieronder kort uiteengezet;
- aanvullend verweerschrift, gedateerd 22 mei 2017;
- reactie namens klager op dit verweerschrift, gedateerd 26 mei 2017;
- reactie van de directeur, gedateerd 31 mei 2017;
- reactie namens klager, gedateerd 1 juni 2017.
Standpunt klager
Klager geeft ter zitting desgevraagd aan dat de meerpersoonscellen (hierna MPC’s) waar hij op heeft verbleven allen voorzien waren van twee aansluitpunten, al dan niet gerealiseerd door middel van een splitter. Twee televisies op een MPC zijn echter in het geheel niet meer toegestaan. Niet als ze gehuurd worden van de PI maar ook niet als het eigen televisies betreft.
Klagers raadsvrouwe meent dat klager wel degelijk kan worden ontvangen in zijn beklag omdat het nieuwe beleid rondom televisies op een MPC volgens haar in strijd is met artikel 24.10 van de European Prison Rules (hierna EPR). Daarin is bepaald dat gedetineerden in de gelegenheid moeten worden gesteld om zichzelf regelmatig op de hoogte te houden van publieke zaken door het lezen van kranten en tijdschriften en het luisteren naar radio- of televisie-uitzendingen. Klager wordt nu de mogelijkheid ontnomen om naar het journaal te kijken omdat zijn celgenoot voetbal wil zien. Klager meent dan ook dat hij op een MPC recht heeft op een eigen televisie, via eigen invoer of verhuur door de PI, zodat hij kan kijken naar programma’s van zijn keuze, zoals het journaal. Daarnaast is er sprake van een ten aanzien van klager genomen beslissing omdat het hem evenmin is toegestaan om een eigen televisie in te voeren.
Voor zover de directie heeft verwezen naar het stuk uit 2013, getiteld ‘Eisen aanpassing cel ten behoeve van 2-persoonsgebruik’ meent klager dat op basis daarvan kan worden vastgesteld dat er recht is op twee televisies per MPC.
Klager wenst een tegemoetkoming te ontvangen van € 5,- per week dat hij met één televisie op een MPC heeft verbleven. Nu klager gedurende vijf weken op een MPC heeft verbleven komt dit neer op een bedrag van € 25,-
Standpunt directie
De keuze om vanaf 1 maart 2017 slechts één televisie per meerpersoonscel (MPC) toe te staan is ingegeven door voortschrijdend inzicht. De directie stelt zich op het standpunt dat het op basis van de van toepassing zijnde wet- en regelgeving niet verplicht is om twee televisies toe te staan. In praktische zin heeft meegespeeld dat er slechts beperkte ruimte is op de cellen en dat de nieuwe televisies groter zijn, namelijk 22 inch. Daarnaast leverde de afstandsbedieningen een probleem op. Met twee televisies reageren ze namelijk beiden op dezelfde afstandsbediening. De directie is van mening dat de situatie van een televisie op een MPC aansluit op de maatschappij, daar kijk je ook samen naar dezelfde televisie en detentie is tenslotte gericht op resocialisatie in die maatschappij. Als dit problemen op zou leveren kunnen de gedetineerden dat bespreekbaar maken, bijvoorbeeld met hun mentor.
De directie stelt zich op het standpunt dat klager niet kan worden ontvangen in zijn beklag omdat er sprake is van een algemeen geldende regel per 1 maart 2017 en niet van een klager betreffende door of namens de directeur genomen beslissing.
Het stuk getiteld ‘Eisen aanpassing cel ten behoeve van 2-persoonsgebruik’, uit 2013, blijkt inderdaad geen circulaire te zijn maar het programma van eisen voor de MPC’s. De circulaire die van toepassing is, is de Regeling eisen verblijfsruimte penitentiaire inrichtingen. In artikel 7 sub b. van deze Regeling is bepaald dat een cel, bestemd voor een of twee gedetineerden, is voorzien van een radio- en tv-aansluitpunt. De cellen in de PI […] hebben slechts één tv-aansluitpunt, middels een splitter konden er twee televisies worden aangesloten.
Ondanks bovenstaande is naar aanleiding van de beklagzitting besloten om per 11 mei 2017 weer een tweede televisie te plaatsen op de MPC’s. Waarbij door de directeur wordt opgemerkt dat nog altijd het standpunt wordt ingenomen dat het geen verplichting is om op een MPC twee televisies aan te bieden. Er is voor de directeur geen reden om aan klager een tegemoetkoming toe te kennen. De wijziging is ingegaan op 1 maart 2017 en klager is per 4 april 2017 overgeplaatst naar een andere cel. Het is begrijpelijk dat een wijziging van het beleid in het begin voor enige onrust zorgt maar er is niet gebleken dat dit daadwerkelijk tot proberen heeft geleid. Klager heeft dit in ieder geval niet besproken met het personeel.
Beoordeling
Allereerst dient beoordeeld te worden of klager kan worden ontvangen in zijn beklag. Conform artikel 60, eerste lid van de Penitentiaire beginselenwet (Pbw) kan een gedetineerde bij de beklagcommissie beklag doen over een hem betreffende door of namens de directeur genomen beslissing. De directeur stelt zich op het standpunt dat het onderhavige beklag niet is gericht tegen een beslissing als bedoeld in artikel 60, lid 1 Pbw maar tegen een algemeen geldende regel. Volgens vast jurisprudentie staat tegen een dergelijke regel geen beklag open, zo blijkt bijvoorbeeld uit een uitspraak van de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) van 18 april 2016 met kenmerk 15/3382/GA. Dit is slechts anders als de algemeen geldende regel in strijd is met hogere wet- en regelgeving.
Klager beklaagt zich over de beslissing van de directeur om het per 1 maart 2017 niet langer toe te staan twee televisies op een meerpersoonscel (MPC) te hebben, dit geldt zowel voor eigen televisies als huurtelevisies.
In artikel 7 sub b. van de Regeling eisen verblijfsruimte is bepaald dat een verblijfruimte die is bestemd voor de onderbrenging van één of twee gedetineerden is voorzien van een tv-aansluitpunt. In de lijst ‘Toegestane voorwerpen op cel’ behorend bij de Regeling model huisregels penitentiaire inrichtingen is onder Persoonlijke zaken opgenomen dat het gedetineerden is toegestaan om een televisie onder hun berusting te houden. Tot slot heeft de directeur het programma van eisen voor MPC’s uit 2013, getiteld ‘Eisen aanpassing cel ten behoeve van 2-persoonsgebruik’, overlegd. Uit punt 61 van dit programma blijkt dat een cel moet worden aangepast door het toevoegen van een extra wandcontactdoos ten behoeve van een televisie, wil de cel geschikt zijn voor het onderbrengen van twee gedetineerden. Daarnaast is in punt 64 opgenomen dat er een extra tv-aansluitpunt moet zijn.
Dit alles in overweging nemende is de beklagrechter van oordeel dat met het geheel aan beschikbare wet- en regelgeving is beoogd om toe te staan op een MPC twee televisies te hebben. Immers heeft DJI met haar eigen programma van eisen bepaald dat de cellen hiertoe moeten worden aangepast en op grond van de lijst met toegestane voorwerpen op cel is het gedetineerden toegestaan om een televisie onder hun berusting te houden. Nergens is opgenomen dat dit in geval van een meerpersoonscel beperkt mag worden.
De beklagrechter is dan ook van oordeel dat het nieuwe beleid van de directeur in strijd is met de van toepassing zijnde regelgeving en het eigen beleid van DJI. Dit betekent dat klager kan worden ontvangen in zijn beklag en dat dit beklag daarnaast gegrond zal worden verklaard.
Nu de directeur per 11 mei 2017 heeft besloten om weer twee televisies per MPC aan te bieden, maar aan klager geen tegemoetkoming heeft toegekend voor de periode dat hij slechts de beschikking heeft gehad over één televisie samen met zijn celgenoot, zal de beklagrechter zich slechts uitspreken over de hoogte van de tegemoetkoming. De beklagrechter acht een tegemoetkoming van € 15,- passend voor het door klager ondervonden ongemak. De beklagrechter ziet geen aanleiding voor het toekennen van een bedrag per week omdat klager niet in het geheel verstoken is geweest van de mogelijkheid om televisie te kijken.
BESLISSING
De beklagrechter verklaart de klacht gegrond en kent aan klager een tegemoetkoming toe van € 15,-.
Aldus gegeven door de beklagrechter mr. […], bijgestaan door mw. mr. […], secretaris, op 19 juni 2017.
