Landelijke themadag Commissies van Toezicht op 2 november 2015
Op maandag 2 november 2015 organiseert de Klankbordgroep CvT’s in samenwerking met DJI de jaarlijkse landelijke themadag Commissies van Toezicht in vergadercentrum Regardz Eenhoorn te Amersfoort. Het thema is dit jaar ‘Detentie en mensenrechten’. Een congres over de rol van de Commissie van Toezicht bij de bewaking van de grens tussen detentie en gegarandeerde mensenrechten.
Aanleiding van het gekozen thema
In een rechtstaat kan de overheid gelegitimeerd de vrijheid van de burger beperken, al of niet na een voorafgaand oordeel van de rechter. Die vrijheidsbeneming betekent een forse inbreuk op de individuele mensenrechten. De overheid mag niet verder in die vrijheden ingrijpen dan strikt noodzakelijk (minimale beperking). De mensenrechten hebben immers als specifiek doel de individuele vrijheden van de burger te beschermen tegen willekeurig of disproportioneel overheidsoptreden. De verhouding tussen detentie en (individuele) mensenrechten staat onder druk door bezuinigingen, het politiek-bestuurlijke klimaat en de publieke opinie; niet zelden onder de (vermeende) dreiging van terrorisme en radicalisering. Daarnaast staan de individuele mensenrechten van mensen in detentie vaak ook onder druk als gevolg van maatschappelijke belangen, zoals veiligheid en preventie.
Juist deze factoren leiden tot een klimaat van toenemende beperkingen in detentie en verschuiving van de grens tussen gelegitimeerde vrijheidsbeneming en inbreuk op individuele mensenrechten. Tegelijkertijd vraagt dit om intensivering van het (maatschappelijk) toezicht, als garantie voor goede bejegening en bewaking van de rechtspositie van gedetineerden. Het toezicht van de commissies beweegt zich over dit raakvlak. Artikel 7 van de Penitentiaire Beginselen Wet (art. 7 Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen, art. 10 Beginselenwet verpleging ter beschikking gestelden en overige verpleegden) geeft de Commissies van Toezicht ook een adviserende taak naar “Onze Minister, de Raad en de directeur”. Die adviestaak kan, of misschien wel moet juist in deze tijd van meer gewicht worden binnen het takenpakket van de commissies. Het congres hoopt hiervoor handvatten aan te reiken.
Het programma
Het programma voor de themadag bestaat uit twee delen: een plenair ochtendprogramma met sprekers. De sprekers zijn de heer mr. (Jos) Silvis, oud Advocaat-Generaal bij de Hoge Raad (2012), rechter bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg, de heer mr. R.F.B. (Reinier) van Zutphen, Nationale Ombudsman en mevrouw prof. dr. M.M. (Miranda) Boone, bijzonder hoofleraar penitentiair recht en penologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en universiteit hoofddocent straf- en strafprocesrecht aan de Universiteit Utrecht. In het middagprogramma vindt een aantal mini-congressen plaats waarin relevante thema’s worden uitgediept.
De uitnodiging voor dit congres is inmiddels verzonden. De aanmelding verloopt via de secretaris verbonden aan de betreffende Commissie van Toezicht en kan tot uiterlijk donderdag 29 oktober 2015 worden ingeleverd.
