Sla inhoud over

Verslag over werkzaamheden mei 2022

Nieuws uit Kerngroep

De maand mei van dit jaar heeft in het teken gestaan van de afronding van de organisatie van onze Themadag, alsmede van de Themadag zelve. Het betrof de Themadag die aanvankelijk geprogrammeerd stond voor november jl. maar die op het laatste moment afgeblazen moest worden vanwege op dat moment in werking tredende nieuwe coronamaatregelen van het Rijk.  De dag vond plaats op 16 mei op de vertrouwde locatie De Eenhoorn te Amersfoort. Het was heel bevredigend om elkaar weer in persoon te kunnen ontmoeten na alle coronabeperkingen van de afgelopen twee jaren. Al met al waren er wat minder deelnemers dan andere jaren, mogelijk door het verschuiven naar de maand mei, maar ruim honderd belangstellenden hebben deze dag bijgewoond.
De Themadag had als onderwerp: Toezicht zonder inzicht leidt tot een commissie zonder toezicht (over heden en toekomst van ons maatschappelijk toezicht).
Het programma startte met een welkomstwoord van onze nieuwe voorzitter Herpert Trouw. Zo had de verschuiving van de datum toch nog een voordeel: de aanwezige deelnemers konden kennismaken met de nieuwe voorzitter, die is aangetreden nu de oude voorzitter, Leen Diepenhorst, zijn termijnen heeft volgemaakt en dus is afgetreden. In de loop van de dag heeft onze vicevoorzitter, Jetty Gerritse, Leen Diepenhorst in het zonnetje gezet ter gelegenheid van diens afscheid. Het werkveld van het maatschappelijk toezicht heeft veel te danken aan de inzet, kennis en kunde van Leen. Hij heeft gedurende een flink aantal jaren een grote bijdrage geleverd aan de verdere professionalisering van het toezicht, onder meer als voorzitter van de Kerngroep. Onze waardering voor hem werd onderstreept met een welgemeend applaus van de deelnemers en een dankwoord ook van Michel Groothuizen, plv. HDJI. Deze laatste was de eerste spreker in de rij sprekers van het ochtendprogramma. Hij had zich voorbereid op zijn spreekbeurt aan de hand van vragen, die aan hem waren voorgelegd. Hij liet ons weten dat de nieuwe minister zeer geïnteresseerd is in ons werk en dat het deze speet niet op deze Themadag aanwezig te kunnen zijn. De heer Groothuizen benadrukte dat de commissies van toezicht de ogen en oren zijn in de inrichtingen bij het bewaken van de humane uitvoering van vrijheidsstraffen/-maatregelen. Mensen die bijna gratis deze belangrijke taak voor de samenleving vervullen, mensen die in de keten als enigen buiten de directe professionals  in de inrichtingen komen en rechtstreeks contact met justitiabelen hebben. Voor hen is grote bewondering op zijn plaats. Verder sprak hij nog over de toenemende problematiek van veiligheid, hetgeen ook een punt kan zijn voor leden van commissies van toezicht en over de gevolgen van de invoering van de Wet Beschermen en Straffen op het toezicht.
De volgende spreker was de heer Paul Vegter, advocaat-generaal in buitengewone dienst bij de Hoge Raad der Nederlanden, die zich met name richtte op de juridische basis van onze toezichttaak. Hij zette dat nog eens goed op een rijtje en ging specifiek in op de mogelijkheden van bemiddeling.
De laatste spreker in de ochtend was de heer Jeppe Balkema, als oud-hoogleraar en oud lid van de Hoge Raad, buitengewoon deskundig op het gebied van het beklagrecht. Hij hield een juridisch zeer doortimmerd betoog over de vraag of het niet beter zou zijn om de mogelijkheid tot het indienen van een schorsingsverzoek weg te halen bij de RSJ en onder te brengen bij de beklagrechter van de inrichting, die immers ook de zaak ten gronde zal beoordelen.
Indien er belangstelling bestaat voor de bijdragen van de diverse sprekers, deze zijn inmiddels gepubliceerd op het Kenniscentrum.
Na de lunch, waar er gelegenheid was tot netwerken, vonden de workshops plaats. Er waren 5 workshops, ieder met zijn eigen onderwerpen, gerelateerd aan het onderwerp van de Themadag, namelijk de voorzitter als kwaliteitsbewaker, de veiligheid van de leden van de cvt’s, de bemiddeling als modaliteit van klachtbehandeling en -oplossing, de commissie van de toekomst en tenslotte het toenemend gewicht van het motiveringsbeginsel in het beklagrecht. Uit de inmiddels binnengekomen evaluatieformulieren blijkt dat de workshops over het algemeen positief zijn gewaardeerd. Hetzelfde geldt voor de inbreng van de sprekers. De Kerngroep zal zich nog buigen over de evaluatie van deze dag en daaruit lering trekken voor de organisatie van de volgende Themadag. Vast staat dat deze activiteit voorziet in een behoefte om te worden bijgepraat over allerlei actuele onderwerpen, en tevens in de behoefte om elkaar te spreken, tenminste één maal per jaar.

In de maand mei is er een overlegronde geweest met een werkgroep uit de RSJ (advies) die zich bezig houdt met nadenken over een advies ten aanzien van vergrijzing van justitiabelen in inrichtingen. Net als in de gewone samenleving sprake is van vergrijzing, doet zich die ontwikkeling in de inrichtingen ook voor. De vraag is of de regelgeving en de situatie in de praktijk voldoende aansluiten bij de (zorg-)behoefte en mogelijkheden van ouderen en welke aanpassingen eventueel nodig zijn. De RSJ streeft ernaar om hieromtrent een advies te publiceren in oktober.

Tenslotte is nog vermeldenswaard dat de vacature van secretaris van de Kerngroep helaas nog niet is vervuld. Hopelijk lukt dat in de nabije toekomst om voor deze mooie functie een geschikte kandidaat te vinden.

Jozien Schrale, 8 juni 2022